AUTOSAN - historia fabryki

900

Historia Autosanu

Lata 1975 - 1980

1975

W czwartym kwartale 1975 roku została uruchomiona seryjna produkcja autobusu miejskiego H9-35. Konstrukcja pojazdu oparta na podzespołach autobusu międzymiastowego H9. Autobus posiadał przednie i tylne czteroskrzydłowe drzwi sterowane elektropneumatycznie ze stanowiska kierowcy. Autobus pozwalał na swobodny przewóz 70 pasażerów, w tym 24 siedzących. W III kwartale 1978 roku wprowadzono do autobusu szereg zmian, miedzy innymi przekładnię kierowniczą ZF ze wspomaganiem hydraulicznym W latach 1975 - 1981 wyprodukowano 5509 tych autobusów. Natomiast w latach 1982-2000 wyprodukowano dalsze 3200 autobusów H9-35. Przez te lata autobus podlegał szeregu zmianom i modernizacjom.

Rysunek ofertowy autobusu H9-35 Rys. W. Szczudlik

Również w IV kwartale 1975 roku, SFA uruchamia produkcję skrzyniowej naczepy samochodowej typ D-11 o ładowności 10 ton.

1976

W drugiej dekadzie lipca z taśmy Sanockiej Fabryki Autobusów zjechał wyprodukowany 50-tysięczny autobus.

Powstają prototypy autobusu H9/I wydłużonej do 10m wersji autobusu międzymiastowego H9 (zwiększono rozstaw osi z 4000 do 4700mm)
z wprowadzeniem szeregu zmian udoskonalających autobus. Wydłużenie autobusu pozwoliło na zwiększenie ilości miejsc o jeden rząd siedzeń, poprawiło stateczność oraz kierowalność autobusu. Wykonano 5 autobusów o następującej kompletacji:

H9-19 - silnik Star Starachowice typ 359 , przeł. mostu 6,33
H9-20 - silnik WSW Andrychów typ 6cT107/A3 , przeł. mostu 5,43
H9-23 - silnik WSW Andrychów typ 6c107 , przeł. mostu 6,33

Rysunek ofertowy autobusu H9-20. Rys. W. Szczudlik

Na zamówienie służb technicznych opracowano zupełnie nową konstrukcję furgonu o symbolu H7. Zastosowano w nim silnik 6c107 o mocy 138 KM, zespoły jezdne STAR244 / STAR 266 z napędem na dwie osie. We wnętrzu furgonu zainstalowano: tokarkę, wiertarkę, szlifierkę, zestaw narzędzi ślusarskich, agregat prądotwórczy
i wciągarkę.

1977

Wykonano 3 prototypy autobusu miejskiego H90. Autobus był w dużym stopniu zunifikowany z produkowanym w Jelcz PR110.

Autobus H9-15 z silnikiem WSW Andoria 6c107/A1

Rysunek ofertowy autobusu H9-15 Rys. W. Szczudlik

Autobus H9-15.05 przystosowany do obwoźnej sprzedaży detalicznej artykułów spożywczych w systemie samoobsługowym.

H9-03 autobus do objazdowej sprzedaży towarów.

Autobus do objazdowej sprzedaży towarów - H9-20S.

Autobus H9-20 na wystawie w Moskwie.

Wiodące Biuro Konstrukcyjne Przyczep i Naczep SFA pracuje nad przyczepami rolniczymi skrzyniowymi o ładowności 5 ton D-728 i samowyładowczej typ D-729. Przyczepy te mają w przyszłości wyeliminować produkowane przyczepy D-46 i D-47.

Zostaje wyprodukowana 500- tysięczna przyczepa.

1978

W styczniu padł rekord miesięcznej produkcji autobusów - 375 sztuk!!!

Na początku lat 70 Sanocka Fabryka Autobusów zwróciła sie do Politechniki Krakowskiej z zamówieniem na projekt nadwozia autobusu miejskiego. Oprócz modelu nadwozia, powstała również makieta nadwozia autobusu w skali 1:1.

Wykonano prototyp autobusu H9/II.

Autobus H9/II na wystawie KONMOT 1978 w Krakowie.

Prototyp autobusu H9/III w wersji turystycznej. Autobus jest zmodernizowaną wersją autobusu AUTOSAN H9. W stosunku do autobusu H9 zmieniono sylwetkę nadwozia. Zwiększono długość autobusu głównie poprzez zmianę rozstawu osi do 4900 mm oraz wycofano świetliki dachowe. W autobusie zastosowano prototypowy silnik wysoko-doładowany 6cT107 o mocy 170 KM.

Autobusy konferencyjne H10K.

Autobus H9 "Laboratorium" urządzone jako ruchome laboratorium przystosowane do badań skażenia środowiska.

W połowie listopada bramy SFA opuścił 60 tysięczny autobus wyprodukowany w Sanoku.

W II kwartale uruchomiono seryjną produkcję przyczep samowyładowczych D-55 o ładowności 6 ton, trójstronny rozładunek mechaniczny.

W 1978r. AUTOSAN przygotował ofertę furgonów na rynek ZSRR. Wykonano kilka prototypowych zabudów furgonów o różnym przeznaczeniu. Jednak do ich produkcji seryjnej nie doszło.

Furgon izotermiczny N112 wariant 212 na podwoziu samochodu GAZ 53A.

Furgon izotermiczny N112 wariant 312 na podwoziu samochodu ZIŁ 130G.

Furgon ogólnego przeznaczenia N 110 wariant 111 na podwoziu samochodu ZIŁ 130G.

Furgon techniczny typ N112 wariant 13 na podwoziu ZIŁ 130G.

Zestaw furgon z przyczepš ogólnego przeznaczenia typ N120/N127, na podwoziu samochodu Kamaz 5320 i przyczepy D83.

Naczepa do przewozu mebli typ N128 (N619) na cišgniku Kamaz 5410.

1979

Powstaje prototyp przyczepy 12 tonowej D-616.

Na zamówienie Wytwórni Filmów Fabularnych we Wrocławiu, wykonano autobus H9-20 dla kinematografii. W lipcu przyznano fabryce nagrodę NOT II stopnia za konstrukcję autobusu przeznaczonego dla ekip filmowych - kinematografii.

W roku 1979 wykonano prototyp naczepy dla potrzeb przewozu pasażerów na lotniskach. W kilka miesięcy później przekazano drugi pojazd.

Do napędu wykorzystano ciągnik siodłowy Star C-200, na którym zabudowano właściwą naczepę. Pojazd zabierał 132 osoby, w tym 12 osób na miejscach siedzących. Cały "lotniskowiec" posiadał długość 14040mm z tego sama naczepa 10340mm; 2760 mm szerokości oraz 2760mm wysokości.

7 września taśmę Sanockiej Fabryki Autobusów opuścił dwudziestotysięczny autobus "AUTOSAN H9". Na wyprodukowanie takiej ilości potrzebowano niespełna 5 lat

Począwszy od roku 1979 fabryka eksportowała swoje autobusy, miedzy innymi:
- w roku 1979: H9-12.05 - autobus sanitarny dla Libii - 50 szt.

- w roku 1980: H9-19 - 75szt.
- w latach 1980-1981: podwozia H9-26 dla Grecji - 18 szt.
- w latach 1982-1985: H9-20 dla Egiptu - 280 szt.

Eksport pierwszej partii 10 sztuk autobusów H9-20 Micar do Egiptu.

- w roku 1987: H9-20.17 dla Wietnamu - 7 szt.
- w latach 1987-1992: H9-20.24 dla ZSRR - 867 szt.
Oprócz w/w państw eksportowano autobusy H9-20 do Ghany, Nigerii, Korei, Czadu, Panamy, Ugandy i Kostaryki, łącznie 123 sztuki autobusów.

Autobus H9 dla Kostaryki.

W tym roku fabryka wystawiała na targach: w Moskwie autobus w wersji miejskiej H9-35.01, międzymiastowy H9-15.01, na targach w Płowdiw autobus sklep H9-20S, w Trypolisie Libia na akwizycji były autobus międzymiastowy i autobus ambulans. W stolicy Syrii Damaszku wystawiono autobus H9-15.02, natomiast w stolicy Algieru wystawiano autobus H90.

Na MTP wystawiono autobus do sprzedaży obwoźnej H9-20S, natomiast na stoisku Renault wystawiono autobus którego nadwozie wykonano w SFA na podwoziu firmy Saviem. Autobus zbudowany na zamówienie klienta z Afryki. Była to konstrukcja oparta na silnikowym podwoziu Saviem P42E, importowanym z Francji. Nadwozie nie przypominało wyglądem żadnego z seryjnie produkowanych modeli AUTOSANU.

We współpracy z bułgarską firmą Czawdar, zbudowano dwa prototypy autobusu AUTOSAN-CZAWDAR.

Podpisanie kontraktu z grecką firmą Damco na dostawę podwozi autobusu H9-26 (10m). Autobus SATURNO na podwoziu Autosan.

Autobus H9-28 dla ruchu lewostronnego.

Powstaje przyczepa furgonowa do przewozu dzieci "szkolna". Na ramie przyczepy D-46 umieszczono zmodyfikowane nadwozie furgonu technicznego. Wnętrze wyposażono w siedzenia dla 26 osób. Osiem okien zapewniało dopływ światła do wnętrza pojazdu.

Szkolny autobus Bolek i Lolek podarowany miastu przez fabrykę z okazji Dnia Dziecka z przeznaczeniem do przewozu dzieci do szkoły.

W roku 1979 wyprodukowano 4270 autobusów, 2480 furgonów i 44900 przyczep, naczep i różnych podwozi przyczep.

1980

6 marca 1980 nastąpiło uruchomienie produkcji autobusu H9-21 (10m). 31 marca przekazano pierwsze 76 sztuk dla przedsiębiorstw pracujących za granicą w ramach tzw. eksportu wewnętrznego.
Produkowane są autobusy w wersjach H9-20 i H9-21. Autobusy miedzy sobą różniły się ilością przewożonych pasażerów, w H9-20 było 41 miejsc siedzących, natomiast w H9-21 było 51 miejsc w tym 39 siedzących i 12 stojących.

Wykonano na bazie autobusu H9-20 szereg konstrukcji o przeznaczeniu specjalistycznym: rentgenobusy H9-32 RTG, autobusy H9-20 dla MON, H9-20.16 dla poczty
i autobusy do sprzedaży obwoźnej H9-20.33.

Plan produkcji na rok 1980 przewidywał wyprodukowanie 4370 autobusów, 2770 furgonów, 44 900 przyczep.

Pod koniec kwietnia 1980 roku wyprodukowano trzecią naczepę lotniskową.

2 lipca 1980 roku z taśm montażowych zjechał 1000 autobus H9-21.

7 grudzień 1980 ze Szczecina wypłynął transport 55 autobusów dla Angoli H9-19 (+20 wysłane wcześniej).

Wiek XIX <<<< 1900-13 <<<< 1914-27 <<<< 1928-44 <<<< 1944-49 <<<< 1950-57 <<<< 1958-66 <<<< 1967-74 <<<<

<<<< 1975-80 >>>> 1981-89 >>>> 1990-95 >>>> 1996-2000 >>>> 2001-03 >>>> 2004-06 >>>> 2007 >>>> 2008 >>>>

>>>> 2009 >>>> 2010 >>>> 2011 >>>> 2012 >>>> 2013 >>>> 2014 >>>> 2015 >>>> 2016 >>>> 2017 >>>> 2018 >>>>

>>>> 2019 >>>> 2020 >>>> 2021 >>>> 2022 >>>> 2023 >>>> 2024 >>>> 2025